Stowarzyszenie Pastelist�w Polskich

Pastelowy świt

Budzi się dzień

W powietrzu

Zapach świeżo parzonej kawy

Patrzysz w pejzaż za oknem

Na szarość pastelowego papieru

Otwierasz drewniane pudełko

Bukiet śpiących jeszcze

pastelowych kredek

Powoli stajesz się pejzażem

Górą niedostępną

Światłem uwolnionym z barwy

W ciszy słowa Twoje

Stają się łąk melodią

Zabierasz nas między gwiazdy

Krusząc drobiny pastelu

Gładząc dłońmi dłonie

Oddech z łona matki

Na początku wszystkiego

Opowiadasz nasze historie

Nakładając kolor na kolor

Rozcierasz łącząc plamy

Patrząc jakie są w myślach Twoich

Spełnioną miłością

Pastelową kredką na ukos zygzakiem

Zdecydowanym gestem tniesz papier

Chcesz iść wytyczonym szlakiem

Otwierasz zamykasz przestrzeń

Jesteś chmurą i promieniem

Spojrzeniem i spełnieniem

Obok na stoliku filiżanka

A w niej pozostawiona

Czarnej kawy ostatnia

Kropla

Czesław Gałużny

27-03-2023

O niezwykłości pasteli

Pastele są bardzo wrażliwe, ale też bardzo przyczepne, a ich ślad pozostawiony na najczęstszym dla tej techniki lekko chropowatym kartonie czy tekturze jest nieusuwalny Łatwo je też zepsuć rozmazując ze sobą nie te co trzeba kolory.

Pastele, od czasów Rococo i Madame de Pompadour najbardziej znane są jako pudry? uzyskiwany ze sztyftów lub krążków? świetlisty pył o rozproszonym pigmencie i ta jasność i świetlistość znana jest powszechnie jako,"kolory pastelowe", subtelne, dworskie, do malowania portretów, kwiatów, scen rodzajowych i aktów, nie tylko w tematach mitologicznych (Boucher i Fragonard).

Ten sam pył o skondensowanym, związanym spoiwem olejnym pigmencie pozwala uzyskać mocno nasycony, intensywny kolor bardziej niż w farbach olejnych świetlisty. Zaskoczeniem dla mnie było zetknięcie się na wystawie Mistrzowie pastelu, w Muzeum Narodowym w Warszawie w 2015 r. ze szczególnymi, ze względu na patriotyczną wartość jak i wybitne mistrzostwo malarskie kartonami Leona Wyczółkowskiego,"Skarbiec wawelski" (cykl pasteli wykonany w 1907 r.).

Pastele były jedną z wielu technik którymi posługiwał się ten artysta i tak brawurowe i znakomite prace zawdzięczał swoim nieustającym eksperymentom. Dzięki eksperymentom ta technika rozwija się towarzysząc malarzom, rzeźbiarzom (wspaniałe, duże rysunki Magdaleny Więcek) plakacistom, grafikom. To rysunek, który daje efekty malarskie.

Na prezentowanej aktualnie wystawie założonego przez kilka osób w 1995 r. Stowarzyszenia Pastelistów Polskich (Kraków, Nowy Sącz, Krzysztof Kuliś, Marek i Marta Andałowie), prowadzonego aktualnie przez niezastąpioną Bernadettę Stępień, zetkniemy się z szybkimi szkicami pejzażowymi stanowiącymi wstęp do obrazu malowanego akrylami lub olejno, z pracami rysunkowymi hiperrealistycznymi i pejzażowymi, mającymi za główny temat przestrzeń tworzoną przez światło i kolor i z zawsze obecnym duchem poszukiwań artystycznych i syntezy. Niech żyje różnorodność!

Ewa Siemińska